Dromen kunnen ons laten zien dat er meer licht en kleur in ons aanwezig is dan we vermoeden. Ook nu de dagen weer korter en donkerder worden.
Ik ben met anderen in het appartementencomplex van R. in Amsterdam. De gang blijkt bijzonder kleurrijk en vrolijk. Het doet mij denken aan Cuba met alle pasteltinten. De ene deur roze, weer een andere turquoise. Ik loop voorop en weet precies waar ik moet zijn. In de ruimte achter de betreffende deur zijn de muren helder rood en groen, op elkaar afgestemd. Ik merk ik dat hier graag ben en ik zeg dat ik mij thuis voel hier. Iemand antwoordt ‘Ja, maar R. is dan ook de ‘hoofd’-schilder’.
Zomaar een droom van een maand geleden. Ik kan me R. – uit mijn studententijd – niet heel goed herinneren, maar er is één moment dat mij nog helder voor de geest staat. Het was een avond bij hem thuis. R. pakte een gitaar en begon te spelen, alle aanwezigen zongen spontaan mee. En dat is precies waar deze droom mij toe lijkt uit te nodigen, tot spontaniteit, het volgen van mijn impulsen en tot expressie!
Kleur bekennen en aanbrengen
Kleur bekennen blijft spannend. Het vraagt om je echt te laten zien, óók met de kwetsbaarheid die daarmee gepaard gaat. Dromen kunnen aanwijzingen geven hoe kleur aanbrengen voor ieder persoonlijk eruitziet. Dit vraagt om heel precies naar de beelden en de context van de droom te kijken.
Zo vraagt de droom in het appartementencomplex bewuste actie van mijzelf. Een schilder hanteert immers letterlijk de kwast. En het hoofd (‘hoofd’-schilder) gaat over leiding nemen, net zoals het voorop lopen, eerder in de droom. De kleuren geven informatie. De combinatie van de kleuren rood en groen (en dan ook nog eens afgestemd op elkaar) vraagt weer een andere vorm van expressie of mij uitspreken, dan de eerdere, veel zachtere en vrolijke pasteltinten.
Het overstijgen van tegenstellingen
Vaak zien we kleuren in dromen die tegengesteld lijken. Zelf droom ik regelmatig over rood en groen. Groen staat voor mij voor harmonie en natuur – dit ken ik goed in mijn leven. Rood nodigt mij uit tot passie, levenslust en expressie.
In de kleurencirkel van Itten en ook in bepaalde persoonlijkheidsprofielen, staan groen en rood recht tegenover elkaar. Hierdoor kan al gauw het idee ontstaan dat er een keuze gemaakt moet worden, dat we als mens nou eenmaal óf het een óf het ander zijn. Mijn droom laat echter duidelijk zien dat ik in een ruimte moet zijn waar zowel het groene als het rode aspect aanwezig is. Door het groene en het rode op elkaar af te stemmen lost de tegenstelling op. Sterker nog, volgens de theorie achter de kleurencirkel van Itten versterkt het groene het effect van het rode en andersom. Dit kan vragen om eerst beide kanten in jezelf goed te leren kennen. Het verbinden van (ogenschijnlijke) tegenstellingen maakt het geheel dus alleen maar krachtiger.
Kleurcontrasten vind je ook in de volgende droomfragmenten.
Ik was in een zwarte ruimte en voelde mij omstrengeld door witte takken/wortels
De ene vogel is groot met een bont verenpakket en de ander is klein en helderblauw
Mijn collega zit in een witte auto en ik rijd op een rode motor
Ik zie vier stoelen naast elkaar, twee zijn bruin en de andere twee zijn fel oranje
Ik sta in een rode jurk op een grijze betonnen dansvloer. Ik ben het middelpunt van de avond en dans alsof ik alleen in de kamer sta, zo vrij.
Ook in deze dromen kun je de contrasterende kleuren als delen van jezelf zien. Wat in jou is bijvoorbeeld ‘groot en bont’ en welk deel is ‘klein en helderblauw’ (zie ook onze blog over kwetsbaarheid in dromen). En hoe verhouden deze twee delen zich tot elkaar? Laat je in het dagelijks leven meer de grijze betonnen vloer zien of de vrouw in de rode jurk? En een stoel dient om op te zitten, wanneer kies je voor het ‘veilige’ bruin of toch het gewaagdere of meer zichtbare oranje? En het deel van jezelf dat op een rode motor rijdt, roept een ander gevoel op dan het deel dat in een witte auto zit.
Kleur associaties
Internet staat vol met waar kleuren symbool voor kunnen staan. Het kan inspirerend zijn om in deze algemene betekenissen te duiken. Boven alles zijn betekenissen echter persoonlijk. In welke context verschijnen de kleuren? Welke gedachten, taal-associaties of gevoelens krijg je bij de kleur die in jouw droom voorkomt? Zo is rood voor de één warmte, voor de ander gevaar, een stopteken of bloed. En waar ik bij groen aan natuurlijke rust en harmonie moet denken, staat het voor een ander voor frisheid of ‘zich een groentje voelen’. Ook kun je je afvragen of de kleur in de droom warm of koel is, helder of wazig, fel en uitgesproken of juist zacht en teer.
Kijk ook eens naar welke uitdrukkingen met kleuren je kent. Denk aan een blauwtje lopen. Een donkerbruin vermoeden. Zich groen en geel ergeren. Een grijze muis zijn. Of op een roze wolk zitten.
Tot slot
En jij? Welke kleuren kom jij in je dromen tegen? Welke associaties heb je hierbij? Mag je deze kleuren juist meer of minder inzetten in jouw dagelijks leven? Hoe zou dit eruit kunnen zien, wat voor gedrag hoort daarbij?
Door: Anita van der Kooi
P.S. Kleur geven aan jouw werk? Op 6 oktober en 3 november start het traject ‘Zin in je werk’. Meer informatie vind je hier.